Wyznaczanie granic dziecku – jak robić to mądrze?
Po co dziecku stawianie granic przez dorosłych? A no po to, że jak każdy człowiek, niezależnie od wieku potrzebuje organizacji, porządku. W kilku słowach zatem przedstawię jak skutecznie, ale również nie z poszanowaniem dobra dziecka stawiać granice w wychowaniu naszych pociech.
- Pozwól dziecku doświadczać
Aby dziecko mogło pojąć na czym polega stawianie granic przez dorosłych musi ich doświadczać na sobie. Często mówimy do dziecka, np. „nie dotykaj piekarnika, bo jest gorący”. Dziecko tego komunikatu nie rozumie, a już tym bardziej nie przyswaja. Zamiast tego zabierz dziecko na ręcę i pokaż mu miejscu w pokoju, gdzie jest przestrzeń, aby mógł bezpiecznie się pobawić. Maluch wiele razy będzie powtarzał to zachowanie, żeby oczywiście sprawdzić, czy granica, która została przez nas postawiona jest niezmienna i czy, aby na pewno nie wolno jej przekraczać.
- Dostarczaj dziecku wskazówek a nie tylko zakazów.
Formuła komunikatu gdzie słowo „NIE” znajduje się na początku komunikatu w kierunku dziecka nie jest dobrym kierunkiem w rozmowie z dzieckiem. Zamiast „Nie skacz, nie biegaj, nie gryź, nie krzycz” można użyć w kierunku dziecka takich sformułować, które powiedzą wprost co ono ma zrobić, np. „Idź, nie idź, skacz na podłodze…”.
- Określaj swoje oczekiwania wobec dziecka.
Odwołując się do poprzedniego punktu zamiast zakazywać dziecku, np. „nie skacz na kanapie”, dużo przyjaźniej będzie „nie lubię, kiedy skaczesz na kanapie”.
Dlaczego stawianie granic dziecku jest czymś tak ważnym?
Dzieci potrzebują granic, aby czuć się bezpiecznie, aby wiedzieć co można robić i jest akceptowalne przez dorosłych a zarazem bezpieczne, a co jednak nie do końca. Dziecko w wieku przedszkolnym nie wie co jest dla niego dobre.
Nie wie co może być konsekwencją jego zachowań i zabaw.
Nie wie jakie zachowania są akceptowalne przesz dorosłych.
Często nie rozumie co się z nim dzieje w danej sytuacji.
Nie potrafi jeszcze kontrolować swoich emocji.
Wielu rzeczy i zachowań uczy się na zasadzie prób i błędów.
Artykuł opracowany na podstawie: R. MacKenzie „Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Jasne reguły pomagają wychowywać” wyd. GWP, Gdańsk 2011
Dominika Sowińska